Nieśmiałość - "ciche psychologiczne więzienie" (Przyczyny nieśmiałości, cz.3)

Naukowcy są podzieleni co do przyczyn pojawienia się nieśmiałości. Jedni są przekonani, że nieśmiałość dziedziczy się po przodkach (podobnie jak wzrost czy inteligencję). Dla innych nieśmiałość jest częściowo wrodzona, a częściowo wyuczona, wytworzona przez kulturę. Kolejni badacze uważają, że wynika ona z traumatycznych doświadczeń lub nadmiernie surowego wychowania oraz odrzucenia i upokorzenia w dzieciństwie. Są też tacy, którzy wiążą ją ze wstydem w sytuacjach społecznych - z powodu wrodzonej wrażliwości. Ten wstyd dla jednostek nieśmiałych ma poważne konsekwencje w wielu dziedzinach życia (między innymi dla możliwości rozwoju zawodowej kariery).

Szeroki wachlarz wyjaśnień dlaczego jest się nieśmiałym można znaleźć również w wypowiedziach psychiatrów, socjologów czy psychologów, którzy  w zależności od reprezentowanych kierunków postrzegają zjawisko nieśmiałości: psychoanalitycy twierdzą, że nieśmiałość jest przejawem nieuświadomionych ale szalejących konfliktów głęboko skrywanych w ludzkiej psychice; behawioryści uważają, że nieśmiałe osoby po prostu nie przyswoiły sobie umiejętności społecznych, niezbędnych w kontaktach z innymi ludźmi; psychologowie społeczni sugerują, że jej początkiem jest tylko i wyłącznie etykieta „jestem nieśmiały” bo tak sam o sobie mówię lub inni tak mnie nazywają.
W literaturze tematu dotyczącego nieśmiałości można znaleźć również takie interpretacje genezy nieśmiałości: silne predyspozycje genetyczne u niektórych noworodków i silne empiryczne czynniki działające na niektórą młodzież i dorosłych w tworzeniu się nieśmiałości. Ktoś, kto urodził się nieśmiały łatwo jest go pobudzić, nie angażuje się społecznie, rzadziej utrzymuje bliskie relacje z rodzicami, rodzeństwem, rodziną i przyjaciółmi - wspierając w ten sposób swój nieśmiały styl bycia. Wiele osób pokonuje swą nieśmiałość w trakcie własnego życia, inne  pozostają nieśmiałe na zawsze.

Oprac. Małgorzata Podniesińska, psycholog
Prywatna Praktyka Psychologiczna